Podstawy filozofii literatury i kultury - zagadnienia do egzaminu

1. Proszę omówić opozycję relatywizm/fundamentalizm według Andrzeja Szahaja (A. Szahaj Relatywizm i fundamentalizm, w: Relatywizm i fundamentalizm oraz inne szkice z filozofii kultury i polityki, Toruń  2008; lub wersja on-line: http://wiadomosci.dziennik.pl/wydarzenia/artykuly/183925,relatywizm-i-fundamentalizm.html).
2.  Proszę omówić formy etnocentryzmu wyróżniane przez Andrzeja Szahaja w artykule „Relatywizm i fundamentalizm”. 
3. Proszę omówić Andrzeja Szahaja koncepcję egzotyczności kultury zachodniej (Szahaj, „Relatywizm i fundamentalizm”).
4. Proszę omówić „politykę uznania” według Charlesa Taylora (A. Szahaj, E Pluribus Unum? Dylematy wielokulturowości i politycznej poprawności, Kraków 2004, rozdz. 2)
5. Proszę omówić „politykę wielokulturowości” według Willa Kymlicki (A. Szahaj, E Pluribus Unum?, rozdz.2).
6. Proszę omówić poglądy Iris Marion Young dotyczące kulturowego imperializmu i polityki opresji wobec mniejszości (A. Szahaj, E Pluribus Unum?, rozdz.2).
7. Proszę wyjaśnić, co to są memy oraz jakie cechy łączą je z genami (S. Blackmore Maszyna memowa, przeł. N. Radomski, Poznań 2002, rozdz. 1-4).
8. Proszę wyjaśnić, skąd się biorą memy, dlaczego mogą nam szkodzić oraz co mają wspólnego z tym, że trudno jest przestać myśleć na zawołanie (S. Blackmore, Maszyna memowa, rozdz. 1-4).
9. Proszę omówić pojęcia orientu i orientalizmu według Edwarda Saida (E. Said, Orientalizm. Wprowadzenie, w: Burzyńska A., Markowski M.P., Teorie literatury XX wieku. Antologia, Kraków 2007).
10. Proszę omówić pojęcia hegemonii oraz wiedzy czystej i politycznej (E. Said, Orientalizm. Wprowadzenie).
11. Proszę wyjaśnić, co to jest somatoestetyka oraz omówić jej główne gałęzie (R. Shusterman, Somatoestetyka a problem ciało/media, w: R. Shusterman, O sztuce i życiu. Od poetyki hip-hopu do filozofii somatycznej, red. i przeł. W. Małecki, Wrocław 2007.
12. Proszę wyjaśnić, w jakim sensie ciało może być rozumiane jako medium oraz jak kwestia ta wiąże się z „pojęciową dwoistością mediów” (Shusterman, Somatoestetyka a problem ciało/media).
13. Proszę wyjaśnić, jaką postawę wobec nowych mediów zaleca somatoestetyka (Shusterman, Somatoestetyka a problem ciało/media).
14. Proszę przedstawić, na czym polega ogólna idea teorii mimetycznej wg M. H. Abramsa oraz umiejscowić ją w  zaproponowanym przez niego schemacie orientacji krytycznych. Proszę wymienić jej czterech przedstawicieli oraz omówić szczegółowo Platońską teorię mimesis (M.H. Abrams, Orientacje teoretyczne, w: tegoż., Zwierciadło i lampa, Gdańsk 2003).
15. Proszę przedstawić, na czym polega ogólna idea teorii pragmatycznej wg Abramsa oraz umiejscowić ją w  zaproponowanym przez niego schemacie orientacji krytycznych. Proszę wymienić jej czterech przedstawicieli oraz omówić szczegółowo stanowisko Samuela Johnsona (w tym jego ocenę pozycji Szekspira wśród poetów) (M.H. Abrams, Orientacje teoretyczne).
16. Proszę przedstawić, na czym polega ogólna idea teorii ekspresyjnej wg Abramsa oraz umiejscowić ją w  zaproponowanym przez niego schemacie orientacji krytycznych. Proszę wymienić jej czterech przedstawicieli oraz omówić szczegółowo cztery wymienione przez M. H. Abramsa aspekty teorii ekspresyjnej Johna Stuarta Milla (M.H. Abrams, Orientacje teoretyczne).
17. Proszę wyjaśnić, co to znaczy, wg Szkłowskiego, że automatyzacja zjada rzeczy. Proszę omówić przykład z dziennika Tołstoja. Co ma z tą automatyzacją wspólnego algebraiczna metoda myślenia? (W.B. Szkłowski, Sztuka jako chwyt, w: Burzyńska A., Markowski M.P., Teorie literatury XX wieku. Antologia, Kraków 2007).
18. Jaki jest wg Szkłowskiego cel sztuki?  W jaki sposób do realizacji tego celu przyczynia się chwyt udziwnienia? Proszę omówić wskazany przez Szkłowskiego przykład z opowiadania „Bystronogi”. (W.B. Szkłowski, Sztuka jako chwyt).
19. Proszę wyjaśnić rozróżnienie na język poetycki i prozaiczny wg Wiktora Szkłowskiego oraz omówić przykład z „trąbą” (W.B. Szkłowski, Sztuka jako chwyt).
20. Co to znaczy, wg Stanleya Fisha, że interpretatorzy nie odczytują znaczeń tekstów, lecz je tworzą oraz że – z drugiej strony - znaczenia tekstów tworzą czytelników? Proszę odpowiedzieć na te pytania odwołując się do anegdoty otwierającej esej Jak rozpoznać wiersz, gdy się go widzi? (S. Fish, Jak rozpoznać wiersz, gdy się go widzi? w: tegoż, Interpretacja, Retoryka, Polityka, red. A. Szahaj, Kraków 2002).
21. Co to jest wspólnota interpretacyjna? Proszę wyjaśnić, dlaczego według Fisha, z teorii wspólnot interpretacyjnych wynika, że znaczenia tekstów literackich są zarówno subiektywne, jak i obiektywne? (S. Fish, Jak rozpoznać wiersz, gdy się go widzi?).

program Międzynarodowej Konferencji "Performatyka - somaestetyka - literaturoznawstwo" i warsztaty z Richardem Shustermanem