Seminarium wokół "Pamiętnika z powstania warszawskiego"

Szanowni Państwo,

zapraszamy serdecznie na kolejne wydarzenie Pracowni Współczesnych Form Krytycznych, tym razem zainicjowane przez Zakład Teorii Literatury IFP UWr (organizatorką jest dr Katarzyna Lisowska). To seminarium, które składa się w dwóch części: panelu dyskusyjnego z odczytami i gościnnego wykładu prof. Piotra Sobolczyka. Spotkania odbędą się stacjonarnie, w Instytucie Filologii Polskiej, a dla jasności ramowy program całego wydarzenia poniżej. 

Program wydarzenia (28.04.2022)

 

Panel I (sala 141), 13:30-15:30 

dr hab. Adam Poprawa (UWr), Pomimo wstępu. Próba oficjalnej recepcji „Pamiętnika z powstania warszawskiego” 

dr hab. Piotr Sobolczyk (IBL PAN), Dalsze losy, bliższe traumy – ku psychocentrycznej wizji „Pamiętnika z powstania warszawskiego” 

dr Katarzyna Lisowska (UWr), Gwałt i cisza, albo o tajemniczych fragmentach „Pamiętnika z powstania warszawskiego" 

Dyskusja 

Przerwa: 15:30-16:00 

Panel II (sala im. Tadeusza Mikulskiego), 16:00-17:00 – wykład mistrzowski 

dr hab. Piotr Sobolczyk (IBL PAN), Cisłyszę 

Dyskusja 

  

Zaproszenie:

Twórczość Mirona Białoszewskiego – złożona, wieloznaczna, skomplikowana, a jednocześnie otwarta – domaga się ciągłych reinterpretacji. Swego czasu ich bodźcem była publikacja długo oczekiwanego Tajnego dziennika, mającego rzucić więcej światła na biografię autora. Nim jeszcze ten tom się ukazał, w naszej Pracowniprzygotowano zbiorową monografię Bialoszewski przed Dziennikiem (red. W. Browarny, A. Poprawa, Kraków 2010). Wydaje się też, że równie ważnym źródłem ponownych odczytań jest zderzanie dorobku pisarza z nowymi teoriami i wrażliwościami badawczymi. Do takiego zderzenia doszło podczas zorganizowanej w ubiegłym roku w Paryżu międzynarodowej konferencji naukowej z okazji pięćdziesięciolecia Pamiętnika z powstania warszawskiego (50ème anniversaire de „Mémoire de l’insurrection de Varsovie de Miron Białoszewski”, Paryż, 15-16 XI 2021), podczas której zaprezentowano referaty w dużej mierze przekształcające najczęściej przyjmowane interpretacje lub eksplorujące niebadane dotychczas aspekty tego klasycznego, a jednocześnie nadal bardzo zagadkowego utworu.

2022 r. to z kolei stulecie urodzin autora i ta rocznica jest punktem wyjścia wrocławskiego spotkania.

W pierwszej części przedstawimy polskojęzyczne wersje trzech wystąpień wygłoszonych w Paryżu. Adam Poprawa (UWr) będzie mówił o tekstach towarzyszących premierze Pamiętnika…, zwłaszcza o próbie oficjalnego wyznaczenia recepcji, Piotr Sobolczyk (IBL PAN) sięgnie po Lacanowską koncepcję traumy, żeby wyjaśnić eliptyczną narrację utworu, a Katarzyna Lisowska (UWr) zapyta o miejsce przemocy seksualnej wobec kobiet w tekście Białoszewskiego.

Jest jednak oczywiste, że nie tylko Pamiętnik… inspiruje literaturoznawczynie i literaturoznawców do nowych odczytań. Dlatego też w drugiej części spotkania Piotr Sobolczyk wygłosi wykład mistrzowski pt. Cisłyszę będący interpretacją jednego wiersza Białoszewskiego z perspektywy audiosfery i psychoakustyki.

Referaty z pierwszego panelu znajdą się w kolejnym numerze „MiroFora” – rocznika poświęconego różnym aspektom twórczości Białoszewskiego. Seria zostanie przedstawiona podczas spotkania.

Mamy nadzieję, że zaprezentowane reinterpretacje oraz towarzyszące im dyskusje dotkną złożoności dorobku Białoszewskiego i ukażą kolejne możliwe odczytania tej nieustannie nas nurtującej twórczości.

Spotkanie z dr Dobrawą Lisak-Gębalą wokół tematu "dźwięków, które ranią"

Pracownia Badań Regionalistycznych ma przyjemność zaprosić Państwa na spotkanie z dr Dobrawą Lisak-Gębalą poświęcone dźwiękom, które ranią, czyli badaniu poezji tanatosonicznej (z uchem nastrojonym na wojnę w Ukrainie). 

Spotkanie będzie miało formułę wykładu i otwartej dyskusji, odbędzie się 5 maja, o godz. 17.30 w sali 143 (w Instytucie Filologii Polskiej).

WPROWADZENIE DO TEMATYKI SPOTKANIA:

„Sound wounds” przetłumaczyć możemy jako „dźwięk rani”, ale też jako „rany dźwiękowe”. To hasło nie bez powodu pojawia się w podsumowaniu książki J.M. Daughtry’ego Listening to War (2015). Odnosząc się do świadectw uczestników wojny w Iraku, badacz pokazywał, że w czasie konfliktów zbrojnych nie da się uciec od wszechobecnych, wielokierunkowych i „demokratycznych” wibracji. Przekonywał, że dźwięki często zwiastują śmierć samych nasłuchujących lub kogoś w pobliżu. Ten aspekt najłatwiej ująć przy pomocy zaproponowanego przez Daughtry’ego terminu „tanatosonika”. Ogłuszenie z powodu bliskich wybuchów, fobie powiązane z dźwiękowymi wskaźnikami zbliżającego się niebezpieczeństwa, nadwrażliwość na niektóre bodźce słuchowe powiązana z PTSD – to tylko niektóre z tanatosonicznego katalogu ran dźwiękowych. Te graniczne, odbierające mowę doświadczenia niejednokrotnie bywają artykułowane w słowach. Uczestnicy zdarzeń wojennych czują potrzebę świadczenia, wyrażania sprzeciwu wobec przemocy, budowania wspólnoty.

Odzyskiwanie głosu staje się wtedy odzyskiwaniem siebie. Nakreślone założenia pozwalają w nowym świetle ująć wiele polskich wierszy z okresu II wojny światowej, co stanowi sedno projektu „Poetycka tanatosonika – na przykładzie literatury polskiej 1939–1945” (NCN, nr 2019/35/D/HS2/00128). Od 24 lutego nasłuchujemy z oddali rozwoju wypadków w Ukrainie. Na tę wojnę nie sposób być dziś głuchym. Badanie archiwalnych wierszy tanatosonicznych w czasie, gdy wycie syren, huk spadających bomb, warkot czołgów czy odgłos serii karabinowych – choć bezpośrednio niesłyszalne w naszym kraju – stały się ponownie tragicznie aktualne, pozwala boleśnie przekonać się o powtarzalności wojennych scenariuszy i podobieństwie reakcji osób narażonych na przemoc, w tym przemoc tanatosoniczną. Mimo dominacji innych niż literatura mediów, porównywalne okazują się też sposoby, na jakie Ukraińcy radzą sobie z tragicznymi doświadczeniami i przekładają je na różnego rodzaju reprezentacje.

Konferencja "Poezja kobieca czy poezja kobiet - twórczość polskich autorek XXI wieku"

Koło Naukowe Kulturowych Teorii Współczesnej Humanistyki wraz z Pracownią Współczesnych Form Krytycznych mają przyjemność zaprosić na ogólnopolską, studencko-doktorancką konferencję „Poezja kobieca” czy „poezja kobiet” – twórczość polskich autorek XXI wieku.

Zapraszamy w dniach 16−17 maja 2022 r. do Instytutu Filologii Polskiej Uniwersytetu Wrocławskiego.

Wydarzenie organizowane jest w ramach Festiwalu im. Jacka Łukasiewicza. Pierwszego dnia konferencji odbędzie się wieczorne spotkanie autorskie z Barbarą Klicką. 

Nie pobieramy opłaty konferencyjnej.

Szczegóły dotyczące konferencji oraz sugerowanych bloków tematycznych znajdą Państwo w naszym zaproszeniu: https://bit.ly/3q6PNoo

Harmonogram:

Wypełnione formularze prosimy przesyłać do 24 kwietnia 2022 r. na adres mailowy: kulturoweteoriehumanistyki@gmail.com

Zastrzegamy, że w wypadku zbyt dużej liczby zgłoszeń organizatorzy mają prawo do wyboru interesujących ich referatów.

Informację o zaakceptowaniu lub niezaakceptowaniu Państwa zgłoszenia prześlemy w terminie do 1 maja 2022 r.

Harmonogramy konferencji oraz Festiwalu im. Jacka Łukasiewicza zostaną ogłoszone najpóźniej 8 maja 2022 r.

Oferujemy przekąski oraz jeden ciepły posiłek – obiad, pierwszego dnia konferencji. Dla osób dojeżdżających przygotowane będą miejsca noclegowe w akademikach Uniwersytetu Wrocławskiego.

W razie pytań prosimy o kontakt: kulturoweteoriehumanistyki@gmail.com

Komitet organizacyjny:
mgr Ewelina Adamik, Przewodnicząca KNKTWH
mgr Katarzyna Koza, Przewodnicząca KNKTWH
dr Dobrawa Lisak-Gębala, Opiekunka KNKTWH
Pracownia Współczesnych Form Krytycznych

Organizatorzy:
Koło Naukowe Kulturowych Teorii Współczesnej Humanistyki
Pracownia Współczesnych Form Krytycznych