Podstawy Filozofii Literatury i Kultury - zagadnienia egzaminacyjne

Szanowni Państwo,

poniżej znajdą Państwo zapowiadane zagadnienia do egzaminu z Podstaw Filozofii Literatury i Kultury.

Pozdrawiam serdecznie,
Wojciech Małecki

1.       Proszę omówić opozycję relatywizm/fundamentalizm według Andrzeja Szahaja (A. Szahaj „Relatywizm i fundamentalizm” w A. Szahaj, Relatywizm i fundamentalizm oraz inne szkice z filozofii kultury i polityki, Toruń 2008)

2.       Proszę omówić formy etnocentryzmu wyróżniane przez Andrzeja Szahaja w artykule „Relatywizm i fundamentalizm”.

3.       Proszę omówić Andrzeja Szahaja koncepcję egzotyczności kultury zachodniej (Szahaj, „Relatywizm i fundamentalizm”).

4.       Proszę omówić „politykę uznania” według Charlesa Taylora (A. Szahaj, E Pluribus Unum? Dylematy wielokulturowości i politycznej poprawności, Kraków 2004, rozdz. 2).

5.       Proszę omówić „politykę wielokulturowości” według Willa Kymlicki (Szahaj, E Pluribus Unum?, rozdz.2).

6.       Proszę omówić poglądy Iris Marion Young dotyczące kulturowego imperializmu oraz zjawiska opresji (Szahaj, E Pluribus Unum?, rozdz.2).

7.       Proszę wyjaśnić, co to są memy oraz jakie cechy łączą je z genami (S. Blackmore Maszyna memowa, przeł. N. Radomski, Poznań 2002).

8.       Proszę wyjaśnić, skąd się biorą memy, dlaczego mogą nam szkodzić oraz co mają wspólnego z tym, że trudno jest przestać myśleć na zawołanie (Blackmore, Maszyna memowa).

9.       Proszę omówić pojęcia orientu i orientalizmu według Edwarda Saida (Said E., Orientalizm. Wprowadzenie. W: Burzyńska A., Markowski M.P., Teorie literatury XX wieku. Antologia. Kraków 2007).

10.   Proszę omówić pojęcia hegemonii oraz wiedzy czystej i politycznej (Said E., Orientalizm. Wprowadzenie. W: Burzyńska A., Markowski M.P., Teorie literatury XX wieku. Antologia. Kraków 2007).

11.   Proszę przedstawić, na czym polega ogólna idea teorii mimetycznej wg M. H. Abramsa oraz umiejscowić ją w  zaproponowanym przez niego schemacie orientacji krytycznych . Proszę wymienić jej czterech przedstawicieli oraz omówić szczegółowo Platońską teorię mimesis (Abrams M.H., Orientacje teoretyczne. W: tegoż., Zwierciadło i lampa. Gdańsk 2003).

12.   Proszę przedstawić, na czym polega ogólna idea teorii pragmatycznej wg Abramsa oraz umiejscowić ją w  zaproponowanym przez niego schemacie orientacji krytycznych. Proszę wymienić jej czterech przedstawicieli oraz omówić szczegółowo stanowisko Samuela Johnsona (w tym jego ocenę pozycji Szekspira wśród poetów) (Abrams M.H., Orientacje teoretyczne) .

13.   Proszę przedstawić, na czym polega ogólna idea teorii ekspresyjnej wg Abramsa oraz umiejscowić ją w  zaproponowanym przez niego schemacie orientacji krytycznych. Proszę wymienić jej czterech przedstawicieli oraz omówić szczegółowo cztery wymienione przez M. H. Abramsa aspekty teorii ekspresyjnej Johna Stuarta Milla (Abrams M.H., Orientacje teoretyczne).

14.   Proszę przedstawić, na czym polega ogólna idea teorii dzieła sztuki jako przedmiotu samego w sobie oraz wskazać jej głównych przedstawicieli (Abrams M.H., Orientacje teoretyczne).

15.   Proszę wyjaśnić, co to znaczy, wg Szkłowskiego, że automatyzacja zjada rzeczy. Proszę omówić przykład z dziennika Tołstoja. Co ma z tą automatyzacją wspólnego algebraiczna metoda myślenia i język prozaiczny? (Szkłowski W.B., Sztuka jako chwyt. W: Burzyńska A., Markowski M.P., Teorie literatury XX wieku. Antologia. Kraków 2007).

16.   Jaki jest wg Szkłowskiego cel sztuki?  W jaki sposób do realizacji tego celu przyczynia się chwyt udziwnienia? Proszę omówić wskazany przez Szkłowskiego przykład z opowiadania „Bystronogi.” (Szkłowski W.B., Sztuka jako chwyt. W: Burzyńska A., Markowski M.P., Teorie literatury XX wieku. Antologia. Kraków 2007).

17.   Proszę wyjaśnić rozróżnienie na język poetycki i prozaiczny wg Wiktora Szkłowskiego oraz omówić przykład z „trąbą” (Szkłowski W.B., Sztuka jako chwyt. W: Burzyńska A., Markowski M.P., Teorie literatury XX wieku. Antologia. Kraków 2007).

18.   Co to znaczy, wg Stanleya Fisha, że interpretatorzy nie odczytują znaczeń tekstów, lecz je tworzą oraz że – z drugiej strony -  znaczenia tekstów tworzą czytelników? Proszę odpowiedzieć na te pytania odwołując się do anegdoty otwierającej esej Jak rozpoznać wiersz, gdy się go widzi? (Fish S., Jak rozpoznać wiersz, gdy się go widzi? W: tegoż, Interpretacja, Retoryka, Polityka, red. A. Szahaj, Kraków 2002).

19.   Co to jest wspólnota interpretacyjna? Proszę wyjaśnić, dlaczego według Fisha, z teorii wspólnot interpretacyjnych wynika, że znaczenia tekstów literackich są zarówno subiektywne, jak i obiektywne? (Fish S., Jak rozpoznać wiersz, gdy się go widzi? W: tegoż, Interpretacja, Retoryka, Polityka, red. A. Szahaj, Kraków 2002).